Thủy Điền
Cá Thòi lòi biển
Hò là hò lơ…….Hó là hó lơ
Ai qua đất mũi mà xem
Cà mau cá nướng dậy thèm, hương bay
-Thôi xỉn quá rồi anh sáu, tôi phải bơi về ngủ anh ơi.
-Mà có bơi về nổi không ? Nếu không tôi kêu mấy nhỏ nó đưa về.
- Không sao, đây đó một chút là tới ngay.
Hò là hò lơ……..Hó là hó lơ
Thòi lòi chấm nước mấm xoài
Rượu ngà nâng cốc, nhớ hoài ngàn năm.
Thế là còn lại ba anh em mình, nửa bình nầy ta phải cạn, nếu không mấy con Thòi lòi biển nó trách mình, không làm tròn bổn phận. Đúng không ? Phải rồi Dô….dô nào…..Dô !
Sau những năm hòa bình, những gia đình khó khăn ở Cà mau, người ta mon men dọc theo bờ biển để dựng lên những nhà sàn bằng cây lá rừng để ở và tìm kế mưu sinh. Vô tình người ta phát hiện được loài cá Thòi lòi biển ăn rất ngon và còn bán được cho các nhà hàng Đặc sản để kiếm tiền. Bấy lâu nay ít ai để ý đến nó, mà chỉ tìm, săn bắt những con Cồng, Cua, Nghêu hay Cá biển mà thôi.
Hàng ngày đi làm việc ở các trại cưa cây Mắm về, người ta thường ghé qua các bãi bùn dọc theo bờ biển để bắt những con cá Thòi lòi biển về nướng trui, rồi nhậu. Buổi nhậu nói chung thì cũng chẳng có ai xa lạ, chỉ loanh quanh những bạn hiền sống dọc theo bờ biển. Hồi đầu là một thú vui, nhưng lần lần là một món ăn chính trong gia đình và có khi mang đi bán cho các chủ nhà hàng ngoài tỉnh.
Cá Thòi lòi biển còn được gọi là cá Bóng thùng, có khả năng lặn lâu, phóng như bay trên mặt nước, đặc biệt chỉ sống ở vùng nước lợ, nước mặn, cửa sông và vệ rừng ven biển. Leo trèo rất giỏi, thân dài khoảng 25- 30 cm, có cặp mắt to, lòi ra quan sát được xa mười mét. Cá thòi lòi biển rất mạnh và hung hăn, khi bắt xong có thể giữ trong Hũ, Lu khoảng ba ngày vẫn không chết. Muốn bắt nó người ta có ba cách.
-Lấy lá Dừa nước kết lại thành ống Trúm và tìm đến miệng hang chúng đặt, khoảng một tiếng đồng hồ sau phải đến thăm Trúm, nếu có cá sẽ lấy ra ngay, bằng không cá sẽ bị chết ngộp.
-Với cặp mắt nhà nghề, người ta biết miệng hang nào có cá, sẽ dùng chân đạp kề bên miệng hang cho cá trồi lên và dùng tay bắt chúng.
-Người ta dùng Sàn lon (Giống như cái lồng đựng cá, phần trên cái lồng có một ngăn nhỏ dùng để chứa những con Cồng, Tôm, Tép để nhử mồi) Vì cá Thòi lòi chuyên ăn những loài cá nầy, đánh hơi, sẽ chui vào Sàn lon và không thể nào ra được. Sau nhiều giờ người ta sẽ thu hoạch từ mười con Cá Thòi lòi trở lên.
Cá Thòi lòi biển ăn rất ngon, thịt thơm, dai hơn Cá Lóc đồng. Khi bắt được chúng, người ta có thể chế biến nhiều món ăn khác nhau như :
-Chiên sả, ớt
-Kho tiêu
-Luộc mẽ
-Nấu canh chua
-Nấu cháo
-Và làm khô
Đặc biệt khi phơi khô xong, thịt y như thịt cá Lóc, người dân Cà mau hay gọi là Khô Trâu xứ biển. Loại khô nầy khi nướng, chiên xong rất thơm, để nguội ăn vẫn không nghe mùi hôi tanh như những cá biển khác.
Nhờ phát hiện được nó mà một số dân nghèo, cũng như một số gia đình những người lính ngày trước khi rã ngũ trở về với hai bàn tay trắng đỡ vất vả. Mỗi ngày khi xách giõ ra bãi bùn mỗi người có thể tìm, săn bắt được từ ba đến bốn ký cá, số lượng nầy vừa ăn, vừa nhậu, vừa bán và cũng vừa trang trải được một phần gia đình.
Thủy Điền
30-09-2016
Kommentar schreiben